Kelam İlminin Amacı

Kelam İlminin Gayesi

Kelam ilmine hep bir merakım vardı. Bu alan üzerine zaman zaman farklı kitaplar okudum. Birkaç gün önce kütüphaneden kelamla ilgili bir eser daha aldım. Şuan Okuyorum. Kitabın adı “Kelam İlmine Giriş”, DEM Yayınlarından çıkan kitabın yazarı Doç. Dr. Cemalettin Erdemci.

Kitabı bitirmediğim için kitap hakkında bir yazı yazmadım henüz. Fakat okuduğum kadarıyla kitapta ilgimi çeken, daha sonra istifade etmek için bir kenara not aldığım bir bölüm oldu. Onu burada da paylaşmak istedim. Belki başkalarının da işine yarar umuduyla.

Öncelikle kitabın giriş bölümünde yer alan ilk paragrafı paylaşmak istiyorum;

“İslam’ın temel inanç esaslarını tespit etme, İslam inancına yöneltilen eleştirileri ve itirazları kesin delillerle ortadan kaldırma” misyonu biçilen Kelam ilmi, Müslümanların akli tefekküre dayalı olarak ortaya koydukları ilk disiplindir. Hz. Peygamber’in vefatından sonra fetih hareketleriyle birlikte, karşı karşıya kalınan farklı din, kültür ve düşünce akımlarının İslam inancına yönelik eleştiri ve itirazlarını ilk karşılayan da kelam ilmi olmuştur. (5. Sayfa)

Paragraf devam ediyor ama bu kadarı kelam ilminin amacı açısından özet niteliğinde. Asıl paylaşmak istediğim yer, kitabın 13-14. sayfalarında yer alan, Kelam İlminin gayesinin diğer maddelerinin açıklandığı bölüm. Şu şekilde açıklanmış;

Kelam ilminin yukarıda ifade edilen İslam inancının temel esaslarını tespit etme, İslam inancına yöneltilen eleştirileri cevaplama ve ortadan kaldırma gibi temel hedef ve amaçlarının yanı sıra tali başka hedefleri de vardır. Adudiddin el-İci bunları maddeler halinde şu şekilde ifade etmiştir.

1.    Mümin kişiyi taklit çukurundan, kesin inancın zirvesine çıkarmak.

2.    Doğru yolu arayanlara kesin delillerle doğru yolu göstermek ve hakkı kabul etmeme konusunda inat edenleri deliller ortaya koymak suretiyle susturmak.

3.    Dinin temel esaslarını batıl ehlinin şüphelerine karşı korumak

4.    Kelam ilminin amaçlarından biri de diğer şeri ilimler için bir temel oluşturmaktır; zira kelam diğer şeri ilimler için bir temel/esas konumundadır. Bu bilimler kelam ilminin tespitlerine dayanarak yorumlarda bulunur ve ondan iktibas yapar.

5.    Kelam ilminin bir amacı da mümin kişinin niyetini sağlam kılmak ve itikadının kuvvetli olmasını sağlamaktır; zira niyet ve itikad sağlam olmadıkça amellerin kabul olması beklenemez.

6.    Yukarıda sayılanların üstünde ve ötesinde kelam ilminin bir amacı vardır ki oda iki yurdun; ahiret ve dünyanın mutluluğunu kazanmaktır.(Sayfa 13-14)

Maddeler bu kadarla sınırlı. Kelam ilminin amacını/gayesini açıklaması açısından oldukça faydalı olduğunu düşünüyorum. Daha detaylı bilgi için kitabı okumak elbette faydalı olacaktır.